تالاسمی از بیماری های ژنتیکی است که بر اثر آن هموگلوبین ساختار طبیعی خود را از دست می دهد؛ بنابراین پدیده تولید هموگلوبین غیرموثر در بدن ایجاد می شود. هموگلوبین معیوب قادر به اکسیژن رسانی مطلوب به اعضای بدن نیست. پس در واقع کمبود کلی هموگلوبین وجود ندارد بلکه هموگلوبین غیرطبیعی افزایش می یابد.هموگلوبین جزو انتقال دهنده اکسیژن در سلول های قرمز خونی است و شامل دو پروتئین مختلف به نام آلفا و بتاست. اگر بدن توانایی تولید کافی از هر نوع پروتئین را نداشته باشد، سلول های خونی به طور کامل شکل نمی گیرد و توانایی انتقال اکسیژن کافی را ندارد که نتیجه آن بروز یک نوع کم خونی است که در طفولیت آغاز می شود و تا پایان عمر به طول می انجامد. تالاسمی به دو نوع آلفا تالاسمی و بتاتالاسمی است. در بتاتالاسمی اختلال روی کروموزوم «۱۱» و در آلفا تالاسمی اختلال روی کروموزوم «۱۶» است. در کشور ما نوع بتاتالاسمی شایع است، بنابراین موضوع بحث ما بتاتالاسمی است. بتاتالاسمی شامل تالاسمی ماژور (تالاسمی شدید) و تالاسمی مینور یا تالاسمی خفیف است.
افراد مبتلا به تالاسمی مینور در واقع کم خونی مشکل سازی ندارند ولی اگر دو فرد تالاسمی مینور با هم ازدواج کنند به احتمال ۳۵ درصد فرزندشان دچار تالاسمی شدید یا ماژور خواهد بود و ۲۵ درصد فرزندشان سالم و ۵۰ درصد تالاسمی مینور خواهند داشت. تالاسمی ماژور یا آنمی کولی به علت حذف یا جهش در هر دو ژن سازنده زنجیره بتا ایجاد می شود و به این ترتیب یا هیچ زنجیره بتایی ساخته نمی شود یا به مقدار کمی ساخته می شود. در نتیجه بدن کمبود این زنجیره ها را با ساخت زنجیره های آلفا جبران می کند که این زنجیره های آلفای اضافی برای گلبول های قرمز سمی است و با رسوب روی سلول های گلبول قرمز باعث می شود که گلبول های قرمز در مغز استخوان و در داخل خون تخریب شود و زنجیره های آلفا در مغز استخوان رسوب کند. از طرفی به علت خون سازی غیرموثر، مراکز خون ساز خارج مغز استخوان، از جمله کبد و طحال شروع به خون سازی می کند و بزرگ می شود. شایع ترین درمان برای تمامی اشکال تالاسمی تزریق سلول های قرمز خونی است. این تزریق خون برای فراهم آوردن مقادیری از سلول های قرمز خونی سالم و هموگلوبین طبیعی که قادر به انتقال اکسیژن باشد، ضروری است. اما همان طور که پیشتر نیز اشاره شد بهترین درمان پیش گیری از وقوع بیماری است. بیماری تالاسمی از اولین رده های پیشتاز بیماری های ارثی در کشور ماست که باید کنترل شود. در حال حاضر موثرترین راه پیش گیری از بیماری تالاسمی غربالگری این بیماری و سپس بررسی مولکولی افرادی است که در غربالگری در گروه افراد تحت خطر طبقه بندی شده اند. برای این منظور در ایران برنامه کشوری غربالگری تالاسمی توسط وزارت بهداشت در حال انجام است. با مشاوره ژنتیک در ازدواج های دو شخص مینور با هم و نمونه برداری از جفت و یا آمنیوسنتز (هفته ۱۰-۱۵ حاملگی) و بررسی DNA در صورتی که تشخیص داده شود که جنین مبتلا به تالاسمی ماژور است سقط صورت خواهد گرفت که اجازه شرعی آن نیز گرفته شده است.
منبع:
http://www.genetic-center.ir/
فعالیت طبیعی آنزیم گلوکز – ۶ - فسفات دهیدروژناز موجب خنثی کردن اکسیدانها پیش از رسیدن و تماس با گلبولهای قرمز میشود .
باقالا از جمله مواد غذایی است که دارای موادی به نام ” ویسین ” و ” کوویسین ” است که در لوله گوارش و در ضمن فرآیندهای شیمیایی عمل هضم ، به ” دی ویسین ” و ” ایزورامیل ” تبدیل میشوند . این مواد از اکسیدانهای قوی محسوب میشوند ؛ بنابراین به محض تماس با غشاء گلبول قرمز در افرادی که کمبود آنزیم گلوکز – ۶ - فسفات دهیدروژناز دارند (فاویسم) موجب تخریب گلبول های قرمز می شود. فابیسم یک بیماری «ارثی خونی» است که به علت کمبود یکی از آنزیمهای گلبول قرمز ایجاد میشود. این بیماری وابسته به جنس بوده و بیشتر در مردان دیده میشود و اغلب در نواحی شمالی و جنوبی ایران (سواحل دریا) شیوع بیشتری دارد و تا ۴ درصد جمعیت عمومی نیز گزارش شده است.
ممکن است این افراد از بدو تولد به زردی و تخریب زودرس گلبولهای قرمز مبتلا باشند. گاهی وقتی نوزادی به دنیا میآید، علت زردی وی کمبود این آنزیم شناخته میشود و گلبولهای قرمز افراد مبتلا به جای عمری ۱۲۰ روزه بهعلت عدم سیستم دفاعی در مقابل عوامل مخرب داخل سلولی و حتی خارج سلولی، ناتوان بوده و عمرشان به ۱۲ روز کاهش پیدا میکند که یکی از این عوامل مخرب، گیاه باقلاست.
استفاده از لارو مگس، زمینه درمانی مشترکی بین پزشکی و حشره شناسی است که تاکنون جان هزاران زخمی را در کشورهای مختلف نجات داده است، بدون این که این افراد نیاز به بستری شدن در بیمارستان با اعمال جراحی داشته باشند.
«لارو درمانی» (Maggot Therapy ) که با استفاده از لارو نوعی حشره به نام «Lucilia sercata » انجام می شود، برای درمان زخم های دیابتی، زخم های بستر، سوختگی، عفونت استخوان (اسنومیلیت)، عفونت های بعد از عمل جراحی و carbuncle کاربرد کاملا مؤثری دارد.
جهت مشاهده متن کامل بر روی ادامه مطلب کلیک کنید...
زیستشناسی از علوم طبیعی و دانش مربوط به مطالعه جانداران زنده است. این دانش به بررسی ویژگیها و رفتار سازوارهها، چگونگی پیدایش گونهها و افراد، و نیز به بررسی برهمکنش جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان میپردازد. زیستشناسی شامل موضوعات وسیعی است که دارای تقسیمبندی بسیاری از مباحث و رشتههای مختلف است. از جمله مهم ترین موضوعات آن عبارت از پنج اصل بههموابسته است که میتوان آنها را اساس زیستشناسی مدرن نامید.
رشتههای فرعی زیستشناسی به وسیله مقیاسی که در آن موجودات زندهای که قبلاً مطالعه شدهاند، انواع موجودات زنده مورد مطالعه و روشهای استفاده شده در مطالعه آنها، تعریف میشود:بیوشیمی، مطالعه شیمی اولیه زندگی؛ زیستشناسی مولکولی، مطالعه فعل و انفعالات پیچیده در میان مولکولهای زیستی؛ گیاهشناسی، مطالعه زیستشناسی گیاهان؛ زیستشناسی سلولی، بررسی واحدهای ساختمانی همه حیات، سلول؛ فیزیولوژی، بررسی عملکردهای فیزیکی و شیمیایی بافتها، اندامها و دستگاه زیستی هر موجود زنده؛ زیستشناسی فرگشتی، بررسی فرایندهایی که تنوع زیستی را ایجاد میکنند؛ و بوم شناسی بررسی فعل و انفعالات موجودات زنده در محیط خود.
مجله علمی زیست شناسی
_________________
دانستنیهای زیست شناسی
زیست شناسی دبیرستان و کنکور
ویدئوها و انیمیشن های آموزشی
جزوات و نمونه سوالات
کتب و رفرنس های علمی
مقالات علمی و پژوهشی
__________________
حمید نقی زاده
کارشناس ارشد فیزیولوژی دام
دبیر زیست شناسی دبیرستانها و آموزشگاههای تهران
بایوسای را در آپارات، تلگرام و اینستاگرام نیز دنبال کنید