سه اصل خواندن زیست شناسی

الف) عمیق خواندن

ب)مفهومی خواندن

ج) ترکیبی خواندن

1⃣ اصل اول عمیق خواندن زیست:

خیلی ها و حتی آنهایی که ادعا میکنند بهترین مشاور هستند تفاوت بین “مفهومی خواندن” و “عمیق خواندن” را بلد نیستند. بگذارید با یک مثال از کتاب درسی موضوع را برایتان روش کنم.

مثلا در فصل ۵ سال دوم در مورد حشرات میخوانیم که«سیستم تنفسی حشرات از تعدادی لوله های درونی به نام نای تشکیل شده است. شاخه های نای در سراسر بدن منشعب هستند. تبادل گازهای تنفسی از این انشعابات با سلولهای بدن به طور مستقیم و بدون نیاز به همکاری دستگاه گردش مواد صورت میگیرد». خب بیایید با هم این قسمت از کتاب درسی را از لحاظ عمیق خواندن بررسی کنیم. ببنید بچه ها دانش آموزان تجربی باید وقتی با چنین متن های پر ملاطی در کتاب درسی مواجه میشند باید خیلی عمیق آن را مطالعه کنند.

حالا اینکه گفتم یعنی چه؟ ببنید در متن کتاب اشاره شده “تعدادی لوله درونی” یعنی دانش آموز دقیقا باید با تفکر طراح سوال به متن کتاب درسی نگاه کند.ممکن است طراح بیاید و به جای واژه “درونی” واژه “بیرونی” را قرار دهد بنابراین کسی که متن را به دقت نخوانده در چنین تله هایی خواهد افتاد.یا مثلا گفته لوله ها….دقت کنید حتی شما باید دقیقا به این “ها” نیز توجه داشته باشید. ممکن است طراح بیاید و به جای “لوله ها” بگوید “یک لوله درونی”. شاید در ابتدا برای شما این روند مسخره و یا حتی خسته کننده باشد.اما شما اگر میخواهید نتیجه بگیرید باید چنین دید را نسبت به درس زیست شناسی به یک روند تبدیل کنید. همچنین در عبارت بالا توجه به واژه های “نای” – “در سراسر بدن” – “به طور مستقیم” و نیز “بدون نیاز به همکاری دستگاه گردش مواد” بسیار بسیار مهم هست.

شما میتوانید در هنگام مطالعه با استفاده از خودکار های رنگی گوناگونی آنها را مشخص کنید. مثلا برای قید ها رنگ قرمز برای شکل ها و زیر نویس های آنها رنگ سبز و برای متن کتاب درسی و توجه به واژه های اینچنینی نیز رنگ صورتی را انتخاب کرده و هایلایت نمایید. حال شما با انجام این مرحله اصل اول را رعایت کرده اید.

2⃣ اصل دوم مفهومی خواندن:

خب حالا مفهومی خواندن زیست یعنی چه؟

شاید طراح سوال بیاید و در رابطه با این مطلب تستی طراحی کند که یکی از گزینه های آن این باشد: در ملخ هموگلوبین گاز اکسیژن را به ماهیچه های عقبی میرساند. کسی که عمیقا درس را خوانده باشد متوجه میشود که این گزینه غلطی است. چرا که گفته هموگلوبین اکسیژن را حمل میکند. در حالی که گفتیم سیستم گردش مواد دخالتی در تنفس جانور ندارد بنابراین. شما با اجرای این مرحله اصل دوم را نیز پشت سر گذاشته اید.

حالا میرسیم به اصل سوم. اصل سوم ترکیبی خواندن است.

3⃣ اصل سوم ترکیبی خواندن زیست:

شما که واژه “حشرات” را شنیده اید باید تمامی نکات ترکیبی آن را هم کار کنید اعم از:داشتن گردش خون باز +فراوان ترین و موفق ترین جانوران در طول تاریخ زمین+دفع اوریک اسید و… با رعایت این سه اصل و البته مرور های متوالی میتوان یک درصد فوق العاده بالا کسب کرد. دیگر اینکه اصلا و ابدا در مطالعه زیست زیاده روی نکنید. یعنی کم نیستند دانش آموزانی که وقت ریاضی و فیزیک و عربیشون را میذارند روی زیست و این یک اشتباه محض است.

🖋 نگارنده: سجاد عبیری

⚜️ Academy of Biology ⚜️